- مطابق
(ژباړه)
خبر:
د ترکیې او یهودي دولت تر منځ اړیکو تر ۲۰۱۰ پورې دوام درلود، خو په دغو دواړو هېوادونو کې د ناورین له امله د دوی اړیکې ځنډېدلې وې، چې اوسمهال د دوی ترمنځ سیاسي سلا او مشورې بیا پیل شوې. د دیپلوماتیکو سرچېنو له قوله: «په هغه ناسته کې چې په انقره کې وشوه، دواړه لورو په سمیه کې د ترکیې او اسرایلو تر منځ اړیکې د سیمې د ثبات او امنیت لپاره مهمې وبللې. (الجزیره)
تبصره:
د ۲۰۱۷ د فبروري په لومړۍ په انقره کې د ترکیې د بهرینو چارو وزارت د معاونیت په کچه له یهودي دولت سره د سیاسي سلا مشورو پنځلسم پړا پیل شو. په دې ډول د شپږ کلن ځنډ په پایله کې له ۱۹۸۷ څخه را پیل شوې د سیاسي سلا مشورو لړۍ بیا پیل شوه. که څه هم چې د ماوي مرمره کښتۍ له پېښې وروسته د ترکیې او یهودي دولت تر منځ د اړیکو د ځنډ په اړه یو لړ غلطې انګیرنې را پورته شوې، مګر هر څوک پوهېدل چې دا حقیقت نه لري، ځکه چې د سوداګریزو اړیکو په برخه کې یې پرله پسې ريکارډونه ماتول.
د ولسمشر اردغان دې وینا ته په پاملرنې چې «له اسرایلو سره د ترکيې د اړیکو ښه والی به د سیمې په ګټه وي.» د یهودو دولت هم بیانیه خپره کړه چې دوی د ترکیې له څرګندونو سره همغږي دي. په دې څرګندونو پسې سم د لاسه د عدالت او پراختیا ګوند ویاند عمر سلیک په خپله بدمرغه بیانیه کې وویل: «بې له شکه د اسرایلو دولت او خلک د ترکیې ملګري دي.»
په دې کې هېڅ شک نشته چې د ترکیې وګړي د دوی له هغو څرګندونو څخه چې په پراخه کچه یې د مسلمانانو غبرګونونه را وپارول، خوښ نه دي. د یهودو دولت (اسرایيل) یو یرغلګر او ترهګر دولت دی، چې نه یې د ۱۹۶۷ او نه هم د ۱۹۴۸ کال پولې د منلو وړ دي. بیا هم یهود د مسلمانان ملګري نه شي کېدای. اسرايیل هغه شومه دانه ده چې، ایستل یې اړین دي او باید له مضرو رېښو سره ، د ګازرې په څېر له خپل ځای څخه لېرې وغورځول شي.
الله سبحانه و تعلی فرمایي:
﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى أَوْلِيَاء بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ﴾ (المائده:۵۱)
اې مومنانو! یهود او نصارا خپل ملګري مه نیسئ، دوی په خپلو منځو کې سره ملګري دي او که له تاسې څخه څوک هغوی ملګري نیسي، نو بیا هغه هم په هماغو کې شمېرل کېږي. په دې کې شک نشته چې الله سبحانه وتعالی ظالمان له خپلې لارښوونې څخه بې برخې کوي.
د ۲۰۱۶ په جون کې د ترکیې او یهودي دولت تر منځ جوړجاړۍ د ۶ میاشتو په موده کې پلی شو. په دغه موده کې د ماوي مرمره قضیه هم د ولسمشر اردغان د سیاسي فشار په پایله کې سړه شوه. نو په دې توګه د دوی تر منځ د اړیکو د ښه کېدو پر وړاندې وروستی خنډ هم له منځه ولاړ. ۲۰ میلیونه امریکايي ډالر د یهودیانو له لوري د شهیدانو کورنیو ته واستول شول، خو دغه ډالر د شهیدانو خپلوانو ونه منل، چې تر دې دمه په دولتي بانګ کې ساتل کېږي.
هغه موضوګانې چې په دغو خبرو اترو کې يې یادونه وشوه؛ په ځانګړې توګه د انرژۍ، اقتصاد، کلتور او تورېزم په برخه کې همکاري وه، د سیاسي سلا مشورو په برخه کې په سیمه کې په ځانګړې توګه په منځني ختیځ او د مدیترانې په ختیځ زون کې د پرمختګ په اړخونو خبرې اترې وشوې. د ترکیې او اسرایلو اړیکې چې د سیمې ثبات او امنیت ورپورې تړاو لري اهمیت یې دواړو لورو ته د منلو وړ دی.
د دغو خبرو اترو او څرګندونو څخه یوه ورځ وروسته د ترکیې د بهرینو چارو وزارت وویل: «موږ د اشغال شوي فلسطین په قلمرو کې د اسراییلي دولت له لوري د ۳۰۰۰ نورو ودانیو د ودانولو غیر قانوني پرېکړه غندو.» لکه څنګه چې تاسو وینئ، د یهودي دولت ځواک پیاوړی کېږي او خپل شتون ته دوام ورکوي. د عدالت او پرختیا ګوند او نورو عربي حکامو له پټ او ښکاره ملاتړ څخه مننه کېږي. په داسې حال کې چې یو ناولی دولت چې د مسلمانانو ځمکې يې اشغال کړې او له دا ډول وحشي دولت سره د دې لپاره همکاري کول چې سیمې ته به ثبات راوړي؛ یوازې یوه وړه تیروتنه نه، بلکې یو لوی خیانت دي. له یوه لوري اقتصادي او سیاسي همکارۍ، له بل لوري د ناقانونه استګنځایونو غندنه، له رښتینولۍ او صداقت څخه لرې دي او دا ټول یهودي دولت ته کوم اهمیت نه لري. ایا کله هم د یهودي دولت د ملاتړ یوازې یوه غندنه هم شوې؟
نو د سیاسي خبرو اترو د ۱۵مې ناستې په پایله کې به یهودي دولت خپل ځواک او ثبات زیات کړي، چې ترکیه، فلسطین او سیمه له ګواښونو او ډار اچونې سره مخ کړي.
عثمان یلدیز
د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر لپاره